شناخت قرارداد توزیع انحصاری و ماهیت حقوقی آن

قرارداد توزیع انحصاری از نظر ماهیت یک عقد عهدی است که ایجاد مالکیت نمی کند، درواقع، این عقود فروش بعدی هستند که مالکیت را منتقل می کنند. بنابراین با توجه به اینکه نمی توان قرارداد توزیع انحصاری را در قالب های شناخته شدۀ سنتی و معین قرار داد، ناچار باید آن را عقد بی نام مادۀ 10 قانون مدنی تلقی کرد. در قرارداد توزیع انحصاری، توزیع کننده تاجری مستقل قلمداد می شود و می تواند دربارۀ نحوۀ فعالیت های خود آزادانه تصمیم گیری کند. درنتیجه، منافع و ضررهای فعالیت توزیع را نیز خود متحمل می شود. قرارداد توزیع انواع مختلفی دارد، اما قرارداد توزیع انحصاری ازجمله رایج ترین و متداول ترین انواع قرارداد توزیع است. از دید حقوقی، مسئله این است که آیا رابطۀ میان عرضه کننده و توزیع کننده منطبق بر عقد نمایندگی، حق العمل کاری، شعبه یا شرکت فرعی است، یا ماهیتی خاص دارد؟ موضوع این مقاله، تدقیق در ساختار این قرارداد و بررسی ماهیت حقوقی آن است.